Iedere stem doet ertoe. Iedere Utrechter verdient het om gehoord te worden. Voor een levendige democratie is het belangrijk dat iedereen kan deelnemen. Dat we kinderen van jongs af aan laten meedoen en leren over democratie. Dat we open staan voor ideeën van bewoners. Utrechters weten vaak zelf het beste wat er in hun omgeving speelt en welke oplossing mogelijk is. Te vaak gaat participatie in Utrecht niet goed. Utrechters praten mee voor de vorm, maar er wordt niets of weinig met hun inbreng gedaan. De gemeente biedt vaak geen ruimte voor andere ideeën. Utrechters die met eigen plannen komen voelen zich vaak niet serieus genomen. Ze verliezen zo het vertrouwen in de overheid en de politiek en haken soms gedesillusioneerd af. Intussen zijn de wijkraden afgeschaft en niet vervangen door een volwaardig alternatief.
Ruimte voor de stem van Utrechters
We willen een gemeente die toegankelijk en benaderbaar is en met bewoners meedenkt. Een gemeente die Utrechters in een vroeg stadium bij besluitvorming betrekt en hen als gelijkwaardige gesprekspartners beschouwt.
Dit gaan we doen:
- Met bewoners stellen we een participatie-agenda op waarin staat hoe mensen zelf aan de slag kunnen. De gemeente stimuleert mensen die zich niet vanzelf melden om ook mee te doen en te denken.
- Een deel van de bewoners in Utrecht voelt zich in de steek gelaten door de politiek. Er wordt niet met, maar over hen gesproken. Daarom willen wij bewoners actief betrekken bij belangrijke beslissingen over hun wijk. Er komt een volwaardig alternatief voor de afgeschafte wijkraden, waaraan de gemeente ook verantwoording aflegt. De nieuw ingestelde wijkplatforms geven we daarom een formele adviesfunctie en eigen budget om peilingen te houden. Een diverse samenstelling van de wijkplatforms is daarbij van belang.
- Elk bewonersinitiatief -van klein tot groot- moet een aanvraag bij het initiatievenfonds kunnen doen. Bewoners die problemen ervaren bij de aanvraag worden daarbij ondersteund door een laagdrempelig aanspreekpunt voor participatie.
- Initiatieven vanuit de stad krijgen een vaste contactpersoon bij de gemeente zodat ze niet van het kastje naar de muur gestuurd worden. Ook krijgen zij onafhankelijke professionele ondersteuning wanneer zij dit nodig hebben.
- Utrecht krijgt weer een eigen lokale ombudsman, waar inwoners terecht kunnen voor alle problemen die zij ervaren in contact met de lokale overheid.
- Voor meer kennis over wat er speelt en leeft in de wijk, trekken ambtenaren regelmatig de wijken in: goed beleid maak je samen, niet per afdeling op zich. Dat geldt uiteraard ook voor raadsleden en wethouders. Raadsinformatiebijeenkomsten organiseren we vaker in de wijk in plaats van op het stadhuis.
- We breiden het aantal buurtbudgetten in Utrecht uit, zodat elke wijk een eigen buurtbudget heeft. Inwoners bepalen zelf waar ze het geld aan uitgeven.
Betrokkenheid kinderen en jongeren
Te vaak blijft de stem van onze jongste inwoners ongehoord. Bovendien geldt ook voor democratisch bewustzijn: jong geleerd, oud gedaan…
Dit gaan we doen:
- Utrecht krijgt naast een stedelijke kinderraad ook een stedelijke jongerenraad, zodat ook deze nog niet stemgerechtigde groep gehoord wordt. De kinder- en jongerenraad worden naast Stichting Vreedzaam ondersteund door de griffie en presenteren jaarlijks hun visie op de lokale uitdagingen en plannen voor Utrecht aan de gemeenteraad.
- We zijn trots op de aanpak van “Vreedzaam”. Deze in Utrecht ontwikkelde methode draagt bewezen bij aan democratisch burgerschap, het pedagogisch klimaat en de veiligheid op en rond scholen. Dit verdient navolging in alle scholen. Ook willen we uitbreiding van de Vreedzaam-methode op het gebied van sport, cultuur en welzijn.
- Onze gemeente krijgt een door leerlingen op scholen gekozen kinderburgemeester. Op die manier vergroten we de betrokkenheid van kinderen bij onze lokale democratie.
- Het stadhuis is het Utrechtse Huis van de Democratie. We willen dat elke Utrechtse leerling minimaal één keer in zijn of haar schoolcarrière in de raadszaal is geweest. Ook moedigen we het organiseren van debatwedstrijden aan, in het bijzonder voor beroepsonderwijs.
Versterken van de lokale democratie
We koesteren onze lokale democratie, waarin de door de Utrechters gekozen gemeenteraad de koers van de stad bepaalt. Dit gaat niet vanzelf. De democratie waarop we trots zijn vergt regelmatig onderhoud.
Dit gaan we doen:
- In Utrecht zorgen we voor voldoende stemlokalen en maken we stemmen bij verkiezingen zo laagdrempelig mogelijk. We experimenteren met nieuwe plekken en breiden andere manieren van stemmen, zoals via rondrijdende bussen, verder uit, vooral in wijken waar de opkomst lager is dan gemiddeld.
- Democratie moet zichtbaar zijn in de openbare ruimte. Dat betekent behoud van de borden met verkiezingsposters.
- Lokale media volgen de lokale politiek en doen verslag van wat er gebeurt. Ze zijn een belangrijke bron van informatie voor inwoners en als ‘luis in de pels’ onmisbaar voor een vitale lokale democratie. Toch zien we dat lokale media het steeds lastiger hebben en dat is onwenselijk. Daarom pleiten we voor een fonds dat lokale media en journalistieke (onderzoeks)projecten ondersteunt. Zonder journalistieke waakhond loopt de (lokale) democratie gevaar.
- We gaan door met de burgeragendering en het burgerinitiatief. Zo kunnen Utrechters zelf ook onderwerpen op de gemeenteraadsagenda zetten. Ook de huidige mogelijkheid van het raadgevende referendum blijft bestaan en we verkennen de mogelijkheden van een burgerberaad.
- Voorafgaand aan hun benoeming organiseert de gemeenteraad een hoorzitting met de beoogde nieuwe wethouders.
- We gaan door met de regelmatige bezoeken van de gemeenteraad aan alle Utrechtse wijken (‘raad in de wijk’).