Plan van aanpak kwetsbare Utrechters
Iedereen telt mee
Een grote stad als Utrecht heeft vele gezichten. Letterlijk en figuurlijk. Er is terecht veel aandacht voor de mooie kanten van de stad. De stad moet aantrekkelijk zijn en blijven voor bewoners, bezoekers en bedrijven. Maar ook de minder mooie kanten van de stad zijn bepalend voor Utrecht. Hoe we met die minder mooie kanten omgaan, bepaalt het sociale gezicht van onze stad. Zijn we een stad die alleen aandacht heeft voor wat goed gaat en wat zichtbaar is of zijn we een stad die ook oog heeft voor de kwetsbare Utrechters met wie het minder goed gaat?
Het college van D66, GroenLinks, SP en VVD maakt verkeerde keuzes, ontkent de problemen of ziet de ernst er niet van in. Het stadsbestuur lijkt soms zo druk met citymarketing, citybranding, start-ups, life eventbudgetten of het bedenken van andere hippe Engelse termen, dat het ten koste gaat van mensen die niet mogen worden verwaarloosd. Een groeiend aantal Utrechters heeft het moeilijk. Structurele armoedebestrijding is vervangen door incidentele aanpak en een grote groep Utrechters kampt met ernstige schulden. Mensen met psychische en psychosociale aandoeningen moeten eindeloos op hulp wachten, jongeren met problemen raken dakloos en de rechten van kinderen staan onder druk. Het Leger des Heils, STIL, de Tussenvoorziening en andere maatschappelijke organisaties bevestigen dat de problemen enorm zijn.
Daarom dit plan van aanpak met maatregelen voor groepen die in het huidige beleid niet de noodzakelijk aandacht krijgen. Het bestaat uit een zevental concrete en uitvoerbare voorstellen.
Opvang en ‘beschermd wonen’ in leegstaande panden
Er zijn lange wachtlijsten voor beschermd wonen. Beschermd wonen is bedoeld voor mensen met psychische of psychosociale problemen. Cliënten die toe zijn aan een volgende stap, kunnen niet doorstromen omdat betaalbare woonruimte niet te vinden is. Cliënten houden zo beperkte plekken bezet, waardoor nieuwe gevallen niet terecht kunnen.
Onderneem actie en maak vaart met het gebruik van leegstaande panden om de wachtlijsten voor beschermd wonen en opvang te verkleinen. Ga hierover in gesprek met corporaties en belangenorganisatie. Het college zegt er herhaaldelijk mee bezig te zijn maar Utrecht kan zich geen verdere vertraging veroorloven. Het gaat hier om mensen die dringend zorg en een dak boven hun hoofd nodig hebben. De panden zijn er dus een gebrek aan locaties is geen excuus. Er is actie nodig, en wel nu!
Dring toename incidenten met verwarde mensen terug
Er is al enige tijd sprake is van een toename van het aantal incidenten met ‘verwarde mensen’: mensen met psychische of psychosociale problemen. Cijfers van de politie laten zien dat die toename in Utrecht veel hoger is dan het landelijk gemiddelde. Tijdige signalering voorkomt vaak verergering van de klachten.
Signaleer problemen sneller door de GGZ wijkgericht in te zetten. Vroege signalering komt de behandeling ten goede en zorgt ervoor dat mensen minder snel voor incidenten zorgen.
Permanente huisvesting Voedselbanken
Als er iets is wat tot de minder mooie kanten van de stad behoort, dan zijn het de voedselbanken. Dat ze nodig zijn in een welvarende stad als Utrecht is een ongemakkelijke werkelijkheid maar de functie die ze vervullen is noodzakelijk. Het goede werk dat de voedselbanken verrichten verdient een plek in de stad.
Zorg voor structurele huisvesting van de voedselbanken. Meerdere uitgiftepunten van de voedselbank zijn niet zeker van hun voortbestaan, omdat ze tijdelijk gehuisvest zijn in panden van de gemeente. Neem de onzekerheid weg bij de mensen die er gebruik van moeten maken en bij de vele toegewijde vrijwilligers die er werken.
Structurele hulp bij schulden
Aan de hulp bij schulden valt in Utrecht nog veel te verbeteren. De hulpverlening, preventie, toegang, en de nazorg (die vaak ontbreekt) moeten beter. Het grootste probleem is echter het gebrek aan daadkracht van het college. Een actievere aanpak is hoognodig.
Richt een fonds op voor jongeren met problematische schulden. Met dit fonds kunnen schulden worden opgekocht. De terugbetalingsregeling zal deel uit maken van een breder pakket aan hulpmaatregelingen. Hiermee wordt voorkomen dat jongeren dieper in een moeras van geldproblemen zakken en er nooit meer uitkomen.
Zorg structureel voor extra capaciteit voor buurtteams. De huidige uitbreiding is tijdelijk en stopt in 2017. De geboekte resultaten zullen verdwijnen, de druk op de buurtteams neemt na de inkrimping weer toe en de wachtlijsten zullen langer worden. Breid de Buurtteams Sociaal daarom structureel uit. Benut ze onder andere om in de hele stad problematische schulden vroeg te signaleren.
Behoud pleisterplaatsen
Op 3 plekken in Utrecht zijn er zogeheten pleisterplaatsen. Het zijn plekken waar buurtbewoners voor en met elkaar actief zijn. Bezoekers helpen elkaar met problemen en met ondersteuning van sociaal makelaars worden oplossingen gerealiseerd. De mensen die de pleisterplaatsen bezoeken zijn onder andere chronisch zieken, ouderen en mensen met psychische aandoeningen. Kwetsbare voor wie de pleisterplaatsen een cruciale buurtfunctie vervullen.
Bezuinig niet op de pleisterplekken. In de huidige plannen worden de ze door een bezuiniging bedreigd in hun voortbestaan. Draai de voorgenomen bezuiniging van 25.000 euro op pleisterplaatsen terug.
Stel een Utrechtse kinderombudsman aan
Kinderen en jongeren krijgen te vaak niet de zorg die zij nodig hebben. De PvdA Utrecht heeft hier meerdere keren aandacht voor gevraagd. Ook de Nationale Kinderombudsman concludeerde dat de zorg voor jeugd niet altijd passend is en het Kinderrechtencomité van de VN vroeg eerder deze maand aandacht voor de verslechtering van de rechten van kinderen in Nederland. Het college liet in het recente verleden weten Utrecht te willen profileren als kinderrechtenstad. Voeg de daad bij het woord.
Stel een Utrechtse kinderombudsman aan die de belangen van het Utrechtse kind behartigt. Voor vragen en klachten over onderwijs, jeugdhulp, armoede, enzovoorts, kunnen kinderen en hun ouders terecht bij de kinderombudsman.
Aan de hand van dit plan dient de Partij van de Arbeid Utrecht diverse moties en amendementen in tijdens het slotdebat van de Voorjaarsnota 2016.
PvdA Utrecht – Plan van aanpak kwetsbare Utrechters (PDF)
Bijbehorende moties en amendementen:
–Motie Opvang en Beschermd wonen
–Motie Signalering en hulp verwarde mensen
–Amendement Voortzetten extra capaciteit buurtteams