Spreektekst behandeling Voorjaarsnota: Samen voor één stad

Vandaag werd in de gemeenteraad de Voorjaarsnota besproken. Hieronder lees je de tekst terug die ik daar uitsprak:

Elke Utrechter houdt op zijn of haar manier van de stad. We werken er, laten onze kinderen opgroeien, genieten van een picknick in het park, gaan op bezoek bij oma of fietsen er een rondje. Voor veel mensen is een aantal waarden van belang om hun leven in te richten. Heb je bestaanszekerheid? Is er goed werk? Hebben mensen binding met de stad en plezier in hun leven? En kan je je ontwikkelen zoals je dat wilt? De PvdA toetst de plannen aan twee uitgangspunten, namelijk dat we altijd opkomen voor elkaar in deze stad, en dat we iedereen de kans geven om het beste uit zichzelf te halen.

En het gaat best goed met de stad! De stad groeit, de economie groeit, de budgetten van het Rijk groeien (met €16,2 miljoen), maar: de kansen voor alle Utrechters om mee te doen groeien niet gelijk mee. Die tweedeling is een gemiste kans.

Utrecht maken we samen, dat is de titel van het akkoord dat het college ruim een jaar geleden presenteerde. De titel klinkt als dat van een akkoord waarin de Partij van de Arbeid-fractie zich goed kan vinden, maar de werkelijkheid van het afgelopen jaar heeft ons die illusie ontnomen. Dit college heeft blijkbaar een ander idee van ‘samen’ dan mijn fractie.

Samen betekent niet alleen dat Utrechters meepraten over hun stad. Maar ook dat er naar ze wordt geluisterd. Waarom horen we dan zo vaak klachten over participatietrajecten als De Gaard, Leidsche Rijn Centrum, stationsgebied, Westpleintunnel of betaald parkeren in Rijnsweerd?

Samen betekent gelijke kansen voor alle Utrechters. En een duwtje in de rug als dat nodig is. Waarom heeft dit college totaal geen gericht doelgroepenbeleid? Waarom maakt het college, tegen de wet in, geen werk van beschutte werkplekken voor mensen met een beperking tegen een fatsoenlijke beloning?

Samen betekent aandacht voor cultuur in alle wijken. Waarom haalt het college geld weg uit de wijken om gaten op de begroting te dichten voor TivoliVredenburg? Graag de toezegging dat de raad eerst een voorstel krijgt voordat er extra exploitatiesubsidie wordt toegekend. MOTIE

Samen betekent dat de gemeente initiatieven van inwoners ondersteunt zoals de Verkeerstuin. Is het college bereid zoals in cie in maart is besproken, om samen met de bewoners de Verkeerstuin te laten doorstarten? MOTIE

En samen betekent dat je problemen moet benoemen zonder dat alles maar gezegd mag worden, in een legitimatie om openlijk te discrimineren.

Voorzitter ik bespreek vandaag de thema’s: discriminatie, werk, zorg, wijken, bieb en ik start met:

Financiën

Voorzitter, de boekhouder regeert dit college. Niet mensen maar cijfers lijken het beleid te bepalen. 2% kaasschaaf over voorzieningen, zoals voorschoolse educatie, de bieb en de vrijwilligerscentrale. De innovatietaakstellingen zijn eigenlijk bezuinigingsvoorstellen uit de overheadtaakstelling. Tegelijkertijd was er €60 miljoen over van het vorige jaar, wordt er opnieuw geïnvesteerd in ICT en was de overschrijding van de externe inhuur om te huilen.

Het college bezuinigt op participatie, terwijl het daar de mond van vol heeft. “Utrecht maken we samen, u moet het wel met minder geld doen”. Het flexibel welzijnsbudget en het leefbaarheidsbudget worden samengevoegd onder het mom van investering. In werkelijkheid is het een kille bezuiniging van ieder jaar €1 miljoen op participatie van bewoners. In het oud Hollands heet dat knollen voor citroenen verkopen.

De PvdA is voor samenwerking met de regiogemeenten. Mits democratisch. Voorzitter, afgelopen raad zagen we de wethouder wonen daar weer eens mee in de fout gaan. Graag een toezegging van de burgemeester om bij de diverse samenwerkingsverbanden democratisch te werken.

En dan het geld. De wettelijke taken van het BRU zijn naar de provincie overgegaan. Daarom vinden wij het niet gerechtvaardigd hiervoor 30 cent per inwoner te reserveren. De samenwerking tussen de U10 en EBU willen we versterken. Samen met de VVD dienen we een amendement in. (AMENDEMENT)

Discriminatie

Voorzitter, er is niemand in deze zaal van wie ik verwacht dat hij of zij discriminatie goedkeurt. De overheid kan dit helaas ook niet uitbannen. Wat wel moet gebeuren is discriminatie aanpakken. Groepen worden nu structureel achtergesteld en kunnen zo niet meedoen aan de samenleving. Vrijwel nergens in Europa zijn de kansen op de arbeidsmarkt voor allochtonen zo slecht als in Nederland. Vice-premier Lodewijk Asscher zei onlangs dat discriminatie ervoor zorgt dat ’toekomstdromen eindigen in frustratie en dat talent wordt verspild’. Als stad worden we er beter van als àl het talent van onze inwoners wordt benut.

Het is een leuk aardigheidje dat het college met regenboogzebrapaden of homo-stoplichten laat zien dat het waarde hecht aan diversiteit, mijn fractie steunt dat daarom ook. Maar, voorzitter, wij zouden graag zien dat er concreet beleid is. Voor veel mensen die toegang zoeken tot de arbeidsmarkt, staat het stoplicht àltijd op rood. Daar vecht de PvdA tegen, dat betekent dat niet iedereen het beste uit zichzelf kan halen en dat niet iedereen zijn of haar talenten kan benutten!

Geaardheid, leeftijd of afkomst, de Partij van de Arbeid vraagt het college om beleid om alle vormen van discriminatie tegen te gaan. Mijn fractie heeft daarom een actieplan opgesteld. Delen van dat plan leggen wij voor in vier amendementen en moties.

Ten eerste discriminatie op de arbeidsmarkt. Als oudere of als niet-westerse Utrechter kom je moeilijker aan de slag. Mensen krijgen soms niet eens antwoord op hun sollicitatiebrief. Uit een test van het SCP bleek dat een Marokkaan ongeveer twee keer minder kans maakt op een baan dan een autochtoon met precies dezelfde kwalificaties. Daar kunnen wij onze ogen niet voor sluiten! De beantwoording van de wethouders was in de commissies teleurstellend. Apart beleid wil het college niet, noch het toevoegen van een indicator voor werkloosheid of het werkloosheidspercentage van niet-westerse Utrechters. We hopen dat de raad haar ogen hiervoor niet sluit en het stoplicht voor alle Utrechters op de arbeidsmarkt rood, oranje en groen laat zijn. AMENDEMENT

Ook het ambtenarenapparaat kan een betere afspiegeling zijn van de stad. Hoe gaat het college dat doen? Streefcijfers? Een proef met anoniem solliciteren? Wij hebben voorbeelden genoeg. (MOTIE)

Een gemeentelijk diversiteitsbeleid is meer dan een plan tegen radicalisering. Of Agenda 22. Utrecht is de enige van de 4 grote steden zonder diversiteitsbeleid. Gaat het college daar wat aan doen? (MOTIE)

En als laatste op juridisch gebied. We vragen het college de juridische ondersteuning na discriminatie te verbeteren. Nu worden mensen te vaak weggestuurd bij de balie van de politie om aangifte te doen. En zijn er verontrustende berichten over discriminatie bij de politie zelf. Maar ook met een aangifte verandert er nog te weinig aan de situatie. Het Openbaar Ministerie vervolgt zelden dergelijke zaken. In de woonomgeving zou vaker bemiddeling ingezet kunnen worden. (MOTIE)

Werk

We willen meer werk, we willen goed werk en we willen eerlijk werk. Eerlijk werk betekent dat we opkomen voor mensen die hun baan afgepakt zien worden met sluwe constructies. Voorzitter, het college benoemde in haar persbericht over de voorjaarsnota het in dienst nemen van de medewerkers voor het klant contact centrum als één van de redenen waarom het financieel slechter gaat. Ridicuul. Deze investering van €300.000 betekent dat mensen erbij horen en meer zekerheid hebben door de betere arbeidsvoorwaarden. Bovendien is onze motie om het aantal flexibele krachten te beperken tot 30% nog niet eens uitgevoerd! Het college heeft nu toegezegd het bij de begroting wel geregeld te hebben; we houden dit in de gaten.
Tegelijkertijd gaf het college €77 miljoen uit aan externe inhuur. Een overschrijding van bijna €10 miljoen. Vaak dure consultants die soms jaren achter elkaar contracten krijgen. Ridicuul. Hoe stuurt het college daarop? (MOTIE) Wij zien liever dat er wordt geïnvesteerd in ambtenaren. (AMENDEMENT)

Mijn fractie omarmt de doelstelling ‘de laagste werkloosheid van Nederland’, maar de raad kan dit nu niet controleren in de begroting. Daarom een AMENDEMENT.

Bijna 5000 Utrechtse kinderen leven in een arm gezin. In Overvecht, Noordwest en Zuidwest komt dit vaker voor dan in andere delen van de stad. De structurele bezuiniging op armoedebeleid van € 1 miljoen wordt teruggebracht naar anderhalve ton. Fijn dat het college nu ook tot dit inzicht is gekomen, maar er is inmiddels wel veel tijd en energie aan verloren gaan. En hoe de resterende bezuiniging wel gerealiseerd wordt, weten we ook niet.

Voor de bijstand is het nieuwe verdeelmodel ongunstig voor Utrecht. We zijn echter verrast door de zoekrichting van het college. Om dit op te vangen wil de wethouder de bijstandsuitkering verlagen en boetes verhogen. Dat hadden we niet verwacht van dit college. (MOTIE)

Zorg

De zorg moet voor iedereen betaalbaar en toegankelijk zijn.

Het geld voor de zorg is te veel besteed aan juristen voor afhandeling van bezwaren en huishoudcoaches waar niemand op zit te wachten. Dat is geen goed doel voor de zorgbudgetten. We willen dat er echt maatwerk wordt toegepast in keukentafelgesprekken en dat er onafhankelijke cliëntenondersteuning komt. Pas dan voldoet Utrecht aan de wet. Opnieuw is er veel budget voor de WMO overgebleven, €6,6 miljoen, terwijl er veel klachten zijn over de aanvragen voor hulpmiddelen die worden afgewezen. Pas na de zomer horen we de redenen hiervan. Graag de toezegging van de wethouder dat ze dan nog kan bijsturen op het lopende jaar.

Dat juist in dit jaar van veranderingen in de zorg zo wordt gesnoeid in de advies- en cliëntenraden vindt de Partij van de Arbeid onbegrijpelijk. Ook hier is het de boekhouder die regeert, eerst snoeien en dan pas samenwerken. Om de bundeling echt de tijd te gunnen dienen we een AMENDEMENT in dat de raden de kans geeft met een goed plan te komen.

 Wijken

De PvdA wil dat er voldoende, betaalbare en goede woningen zijn, ook voor mensen met een lager inkomen. Geld dat vroeger naar de wijken met achterstanden ging, gaat nu naar wijken die het minder nodig hebben. Op wijken zoals Overvecht en Kanaleneiland wordt meer bezuinigd dan Utrecht Oost. Dat betekent minder geld om taalachterstanden, eenzaamheid en criminaliteit aan te pakken waar deze problemen het grootst zijn. Mijn fractie wil de tweedeling in de stad aanpakken. Ik kan niet met droge ogen aanzien dat de levensverwachting tussen wijken meer dan 12 jaar van elkaar verschilt. Twaalf jaar! Dat is niet alleen aan keuzes van mensen te wijten, daar moet je als overheid ingrijpen. Dat is solidariteit. Daarom dienen we een amendement in. (AMENDEMENT)

Ook op gebied van cultuur wordt het geld uit de wijken getrokken. Leidsche Rijners kunnen fluiten naar hun cultuurforum en de toezegging voor investeringen in de cultuurhuizen zoals Stefanus en Kanaleneiland wordt niet nagekomen. Samen betekent aandacht voor cultuur in alle wijken. Kan het college toezeggen dat bijvoorbeeld voor de Cultuurcampus Leidsche Rijn van het UCK snel duidelijkheid ontstaat over de financiering?

Voor kinderen in de wijken zijn bemenste speeltuinen een mooie start om zich sociaal en sportief te ontwikkelen. Vrijwilligers kunnen dit niet altijd zomaar overnemen. Daarom een AMENDEMENT om de bezuiniging terug te draaien. En voor volwassenen zien we graag dat voor hardlopers en wandelaars routes worden gemarkeerd. (MOTIE)

 Bieb

In 2014 lieten we onderzoek doen naar digitale vaardigheden. Hieruit bleek dat 30% Utrechters niet digivaardig is. Wat wil het college hier aan doen?

Mooi dat er eindelijk duidelijkheid is over de toekomst van de nieuwe bieb op de Neude. Daar zijn we echt blij mee! Zelfs zo blij dat we bijna vergeten dat het door GroenLinks afgeschoten plan €12 miljoen gekost heeft, weggegooid geld. We verwachten van het college dat het meezoekt naar een passende oplossing voor boekhandel Broese in het centrum.

SLOT

Voorzitter, het is een bijzondere week. Als kleuter nam papa mij mee naar Frankrijk. Langs de kant van de weg vingen we een bidon op van Joop Zoetemelk, eerder winnaar van de Tour de France. Hij kreeg van de burgemeester van zijn woonplaats een schaap. Komend weekend zijn er opnieuw veel vaders en dochters, en zonen en moeders die gaan genieten van het Tourfeest. Ik hoop dat we er samen een feest van maken! Fantastisch en onvergetelijk! Door markering van het parcours op het wegdek blijvend aan te brengen kan iedereen na het vertrek van de prof wielrenners de route afleggen. (MOTIE)

Ingediende moties en amendementen die zijn, nadat zij in de raad zijn behandeld, op de site van de gemeente terug te lezen.

Voor vragen kun je contact met me opnemen via 06 18119590 of [email protected]

Volg me op twitter: @marleenhaage