18 april 2019

100 jaar vrouwenkiesrecht

In 2019 vieren we 100 jaar vrouwenkiesrecht. Voor dit recht om te stemmen moest jarenlang gestreden worden. De historische tentoonstelling “Vrouwen Stemmen” toont de landelijke én de Utrechtse strijd voor vrouwenkiesrecht en laat de groei zien van het aantal vrouwelijke politici van 1919 tot nu.

Bron: Internationaal Instituut voor Sociale
Geschiedenis (Amsterdam). Uit de collectie:
De Nederlandse arbeidersbeweging tot 1918.

Strijden voor stemrecht

In 2019 is het vanzelfsprekend om op 20 maart en 23 mei naar de stembus te gaan. Begin vorige eeuw was dat wel anders. Mannen en vrouwen moesten strijden voor het recht te stemmen en zich verkiesbaar te stellen. Door wijzigingen in de wet kreeg een steeds groter deel van de mannen kiesrecht. In 1917 resulteerde dat in het algemeen kiesrecht voor mannen. Voor vrouwen was het moeilijker om stemrecht te verkrijgen: tot 1919 mocht geen enkele vrouw naar de stembus.

Massabeweging

Wat begon met een klein groepje actieve vrouwen die zich voor het stemrecht inzetten, groeide tussen 1894 en 1919 uit tot een massabeweging. Vrouwen hielden demonstraties en spreekbeurten, maakten promotiemateriaal, speelden toneel en zongen over het felbegeerde vrouwenkiesrecht. Deze activiteiten dienden om aan het grote publiek duidelijk te maken dat vrouwen met kiesrecht een onmisbare inbreng hebben in het oplossen van problemen in de samenleving. Het kiesrecht voor vrouwen was geen doel op zich, maar een eerste stap op weg naar een gelijke positie van vrouwen in alle lagen van de maatschappij.

Ter gelegenheid van dit 100-jarig jubileum stelde gastconservator Marjet Douze met het Utrechts Archief de tentoonstelling ‘Vrouwen Stemmen, 1919-2019: 100 jaar vrouwenkiesrecht’ samen.