Elke jongere moet zeker zijn van tijdige en passende hulp

Niet elke jongere is zeker van tijdige en passende hulp. Dat is schrijnend, voor deze jongeren en voor hun gezinnen. Landelijk en lokaal moet er alles aan gedaan worden om die hulp wel te bieden. Het is onbestaanbaar dat dit kabinet recent besloot nul euro vrij te maken om de problemen in de jeugdhulp aan te pakken. Daarom grote noodzaak om in Utrecht alles op alles te zetten. Vandaag spreekt de Utrechtse raadscommissie over jeugdzorg.

Grote betrokkenheid 

Aan dit debat gingen twee bijeenkomsten en een digitaal werkbezoek vooraf. Dat is tekenend voor de problematiek, de betrokkenheid van professionals, de raad en zeker ook van de PvdA. En die betrokkenheid moet er ook zijn want het gaat niet goed. Teveel jongeren in Utrecht krijgen op dit moment niet op tijd passende hulp. Soms zelfs veel te laat, ondanks de inzet en expertise van veel zorgprofessionals die er alles aan doen die hulp wel te bieden.  

Te weinig budget 

Ook de ambtelijke toelichting was helder: het is met de huidige budgetten niet mogelijk passende jeugdhulp te bieden. Hester Assen: “Slecht nieuws maar we zijn blij dat de wethouder hierover duidelijk is: het gaat niet goed. En de nul euro die dit kabinet uittrekt voor jeugdhulp terwijl er acute financiële nood is in veel gemeenten is wat ons betreft onacceptabel”.  

Wachtlijsten en hoge werkdruk 

Medewerkers geven aan dat er veel problemen zijn, deels veroorzaakt door corona en deels bestaan ze al langer. De zorgvragen zijn complexer geworden, er is een toename van spoedvragen en het verloop is grilliger. De wachtlijsten worden langer en in sommige gevallen duurt zelfs de toeleiding naar de wachtlijst al langer dan een jaar! Medewerkers ervaren een hoge werkdruk, het ziekteverzuim is hoog. 

Bovendien is er meer nodig in de samenwerking terwijl dat er sneller bij inschiet door de hoge werkdruk. Terwijl hierop juist de afgelopen 2 jaar veel bereikt was. Dit geldt voor samenwerking binnen de jeugdhulpketen maar ook met het onderwijs. 

Kloof 

Hester Assen: “Eén van de grootste problemen die we als PvdA zien is de kloof tussen hoger opgeleide ouders en minder hoog opgeleide ouders. Hoogopgeleide ouders vragen vaker en directer om specialistische zorg. Ook als de zorgvraag van hun kinderen niet het meest zwaar of acuut is. Dit leidt tot ongelijkheid in de kans op tijdige en passende jeugdhulp. Nu kan een mildere zorgvraag ook leiden tot een zwaardere zorgvraag wanneer er niet op tijd hulp is, maar het principe dat de meest ernstige of acute zorgbehoefte als eerste zorg krijgt, is nu niet altijd de praktijk”. 

Uitstroom 

Ook de uitstroom uit de zorg is een probleem. Hester: “Soms, zo horen we, omdat een jongere of gezin eigenlijk structureel hulp nodig heeft, soms omdat jongere, ouder of hulpverlener moeite hebben met afbouwen. Wie neemt er nu verantwoordelijkheid voor dat uitstroom plaatsvindt waar dat kan en dat de jongere met de meest ernstige of acute problemen het eerst wordt geholpen? Wij hebben een aantal voorstellen, die kunnen helpen bij het aanpakken van deze problemen”. 

Praktijkondersteuners en andere oplossingen 

Investeer nog meer in extra praktijkondersteuners jeugdzorg bij huisartspraktijken. Dit is benoemd als één van de meest concrete manieren om een jongere sneller de juiste hulp te bieden en andere professionals te ontlasten.  

Organiseer randvoorwaardelijk flankerend beleid om personeel te werven en te binden. Wordt het bijvoorbeeld niet eindelijk eens tijd om met voorrang op een woning te werken?  Verlaag de regeldruk vanuit de gemeente en biedt praktische ondersteuning.  

Daarnaast is er vanuit het Rijk meer geld nodig voor jeudgzorg en zijn er meer plekken in instellingen nodig. 

Tot slot: Het is van groot belang dat er een breed maatschappelijk debat worden gevoerd over de druk op kinderen en jongeren. We moeten doen wat we kunnen om ernstige zorgvragen te voorkomen.