Utrecht moet een bereikbare, leefbare en gezonde stad zijn voor iedereen. Dat is een forse opgave, juist in een snelgroeiende stad. De PvdA wil fors inzetten op alternatieve vormen van vervoer, om onze stad gezond, leefbaar, verkeersveiligheid én bereikbaar te maken.
We zetten in op schonere lucht (zie ook het hoofdstuk over duurzaamheid), schoner vervoer en verdere beperking van het autogebruik. We realiseren (letterlijk) meer ruimte voor fietsers en voetgangers. We geven het openbaar vervoer de forse impuls die het nodig heeft, en zorgen dat OV voor iedereen toegankelijk en bereikbaar is. We vergroten bovendien de verkeersveiligheid en treden samen met de politie hard op tegen verkeersonveilig gedrag.
8.1 Voetgangers en fietsers
Voetgangers en fietsers verdienen, als duurzaamste verkeersdeelnemers, meer ruimte in onze stad. Te voet of te fiets door de stad is gezond en duurzaam en moet daarom meer worden gestimuleerd.
Onze keuzes:
Meer ruimte voor voetgangers
We maken meer ruimte voor voetgangers, die te vaak een restpost zijn bij de indeling van de openbare ruimte.
Nieuwe ruimtelijke plannen toetsen we standaard op de geschiktheid voor voetgangers
Nieuwe ruimtelijke plannen toetsen we standaard op de geschiktheid voor voetgangers, inclusief mensen met een rolstoel, kinderwagen of rollator.
Knelpunten voor rolstoelgebruikers
Samen met ervaringsdeskundigen inventariseren we knelpunten voor rolstoelgebruikers in de openbare ruimte en lossen we deze op.
Betere en snellere verbindingen voor fietsers
Fietsers krijgen in Utrecht meer ruimte voor betere doorstroming (betere afstelling verkeerslichten), snellere en betere verbindingen (onder andere doorsteekroutes), het oplossen van knelpunten en waar nodig en mogelijk bredere fietspaden.
Meer stallingsplekken voor fietsen
We realiseren meer stallingsplekken voor de fiets, onder andere op plaatsen die nog als parkeerplek voor automobilisten fungeren.
Meer OV- en deelfietsen
Beter regionaal fietsnetwerk
8.2 Hoogwaardig openbaar vervoer
Het Utrechtse openbaar vervoer moet veel sneller, hoogwaardiger en toegankelijker worden. Hier is een flinke inhaalslag noodzakelijk.
Onze keuzes:
Versterken van de ‘sociale functie’ van het openbaar vervoer
We versterken de zogeheten ‘sociale functie’ van het openbaar vervoer: tram en bus moeten regelmatig rijden, er moet een halte dicht bij je huis en je bestemming zijn. Alle essentiële voorzieningen, zoals scholen, zieken- en verpleeghuizen en begraafplaatsen moeten goed bereikbaar zijn met het OV. De gemeente maakt hierover harde afspraken met de provincie.
Al het openbaar vervoer toegankelijk
Iedereen moet gebruik kunnen maken van het OV. De gemeente zorgt ervoor dat in de komende raadsperiode alle bushaltes in Utrecht voor iedereen toegankelijk zijn. Met de provincie maakt de gemeente afspraken over het toegankelijk maken van alle bussen en trams. Elke halte moet voorzieningen hebben voor slechthorenden, doven, blinden en slechtzienden om haltetijden te kunnen raadplegen en gebruik te kunnen maken van bus en tram. Dit geldt zeker ook voor het Centraal Station. Belangenorganisaties worden actief betrokken bij de aanleg en verbetering van OV-voorzieningen.
Gratis openbaar vervoer voor alle Utrechters met een minimuminkomen
We steunen uiteraard het PvdA-initiatief in de provincie voor gratis openbaar voor oudere minima. We willen dit uitbreiden naar alle Utrechters met een minimuminkomen. De gemeente maakt hierover afspraken met de provincie.
Uitbreiding tramnetwerk
Utrecht is toe aan een uitgebreid tramnetwerk. Om te beginnen worden de busbanen naar Leidsche Rijn ‘vertramd’. De tram heeft het voordeel dat er grote hoeveelheden mensen in een keer vervoerd kunnen worden en het vervoer bovendien duurzaam en stil is. Tramlijn 22 (de Uithoftram) moet ook in het weekeinde gaan rijden; de gemeente maakt hierover afspraken met de provincie.
Alle bussen elektrisch
8.3 Duurzaam vervoer en schonere lucht
Met de ‘verschoning’ van het vervoer valt in Utrecht nog een wereld te winnen. Zo werken we aan een schonere en leefbare stad, die tegelijkertijd bereikbaar is.
Onze keuzes:
Goed en schoon goederenvervoer
De gemeente zorgt voor goed en schoon goederenvervoer in de stad. Met bedrijven in de (binnen)stad worden afspraken gemaakt over het verzamelen van goederenvervoer aan de rand van de stad, in combinatie met een snelle en schone distributie in de stad. Indien nodig gaat de gemeente hier strakker op sturen. Mede hierdoor is de distributie voor de winkels en horeca in het centrum in 2026 duurzaam en CO2-neutraal.
Uitbreiden milieuzone
De huidige milieuzone voor autoverkeer breiden we geleidelijk uit en scherpen we verder aan. Daarnaast introduceren we een nieuwe milieuzones voor scooters en brommers. De milieuzones blijven toegankelijk voor bepaalde doelgroepen zoals gehandicapten.
Verbod op niet-elektrische motorboten op de grachten en de Kromme Rijn
Om de luchtkwaliteit en leefbaarheid op en rond het water verder te verbeteren komt er een verbod op niet-elektrische motorboten op de grachten en de Kromme Rijn. Dit moet uiterlijk in 2026 gerealiseerd zijn, zodat commerciële aanbieders de tijd hebben om de boten om te bouwen.
Verruimen subsidiemogelijkheden vervangen van vervuilend vervoer
Het is belangrijk dat alle Utrechters over een goed alternatief vervoermiddel kunnen beschikken. Daarom verruimen we de subsidiemogelijkheden om vervuilend vervoer te vervangen door schoner vervoer, met daarbij extra aandacht voor mensen met een laag inkomen.
Afspraken over duurzame mobiliteit
De gemeente maakt afspraken met bedrijven over de wijze waarop zij hun medewerkers helpen om op een schone manier de stad in en uit te komen. Denk hierbij aan het stimuleren van deelgebruik van elektrische auto’s, OV-fietsen en gebruik van het openbaar vervoer.
Meer laadpalen
Omdat het aantal elektrische auto’s sterk zal blijven stijgen, moet het aantal laadpalen daarmee in de pas blijven lopen.
P+R aansluiten op openbaar vervoer
We moeten zo veel mogelijk stimuleren dat bezoekers van de stad met het OV naar Utrecht reizen. Komen ze toch met de auto dan is parkeren in een van de P+R garages aan de randen van de stad en dan met het OV of fiets de stad in reizen de beste keuze. Dit moet zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt worden door de P+R garages zo goed mogelijk aan te laten sluiten op hoogwaardig openbaar vervoer en de ruime beschikbaarheid van leenfietsen. Ook goede voorzieningen zoals een autowasstraat of een kapper kunnen het parkeren in een P+R aantrekkelijker maken.
Deelauto’s
Steeds meer mensen hebben geen auto meer maar maken gebruik van het openbaar vervoer of hun fiets. Ook deelauto’s vullen een vervoersbehoefte van de Utrechters in. Deelauto’s moeten dus ook ruim voorhanden zijn in de stad. Parkeerplaatsen hiervoor gaan ten koste van het huidige aantal parkeerplaatsen. Daarnaast zijn de deelauto’s allemaal elektrisch. Bij nieuwbouwprojecten maken deelauto’s standaard een onderdeel uit van de parkeernorm waardoor deze lager zal kunnen zijn dan vroeger.
8.4 Verkeersveiligheid
Verkeersveiligheid is, terecht, groot punt van zorg onder veel Utrechters. We vergroten de verkeersveiligheid door het verbeteren van de inrichting van wegen, het beperken van autoverkeer en door het aanspreken én aanpakken van verkeersovertreders.
Onze keuzes:
30 km/uur is de norm
We verbeteren de verkeersveiligheid in de stad. 30 km/uur is de norm, zeker in woonstraten. We investeren dan ook in een andere inrichting van de straten. verbeteren de verkeersveiligheid in de stad. 30 km/uur is de norm, zeker in woonstraten. We investeren dan ook in een andere inrichting van de straten; alleen een snelheidsverlaging heeft weinig zin.
Verkeersveiligheid rondom scholen
Rondom scholen en op veelgebruikte schoolroutes, pakken we gevaarlijke verkeerssituaties aan en richten de openbare ruimte beter in. ‘Breng je kind lopend of op de fiets naar school’, wordt de norm. Samen met scholen spreken we ouders hierop aan.
Strenger handhaven
De gemeente maakt afspraken met de politie over het strenger handhaven op onder andere asociaal rijgedrag en te hoge snelheden. Gebruik van alcohol en drugs (zeker ook lachgas) in het verkeer worden aangepakt.
Snorfietsen op de rijbaan
Snorfietsers moeten sinds kort op een aantal straten op de rijbaan in plaats van op het fietspad. We willen het aantal straten waar dit geldt indien mogelijk uitbreiden.
Veilige oversteekplaatsen
8.5 Automobiliteit in een leefbare stad
Automobiliteit beperken we zoveel als mogelijk, vanwege het grote ruimtebeslag en het negatieve effect op luchtkwaliteit en milieu. Toch zal het autoverkeer de komende jaren nog een factor van belang vormen. Daarom is het zaak dit in goede banen te leiden. We sturen onder andere via het parkeerbeleid en de ruimtelijke inrichting van de stad.
Onze keuzes:
Beperking parkeerplaatsen
Het aantal parkeerplaatsen voor auto’s wordt verder beperkt, zeker in het centrum. Op het Janskerkhof verdwijnen alle resterende parkeerplaatsen. De openbare ruimte die hierdoor vrijkomt wordt benut voor het vergroenen van de stad, voor meer ruimte voor voetgangers en meer stallingsruimte voor de fiets.
Binnenstad zoveel mogelijk autovrij
De oude binnenstad wordt zoveel mogelijk autovrij gemaakt. Dit betekent dat er goede alternatieven komen voor bewoners en bezoekers, in het bijzonder voor mensen die slecht ter been zijn.
Door met de ontwikkeling van de stadsboulevards
We gaan door met de ontwikkeling van de stadsboulevards, en kijken samen met de Utrechters hoe deze het beste kunnen ingepast. Zo beperken we onnodig autoverkeer en verbeteren de leefbaarheid in onze stad.
Geen verbreding A27
We steunen alle politieke en juridische acties om de voorgenomen verbreding van de A27 bij Amelisweerd te dwarsbomen.
Verdiepte Noordelijke Randweg Utrecht
Wij willen een Noordelijke Randweg Utrecht (NRU) met drie verdiepte kruisingen. Hiermee wordt zowel de doorstroming van het verkeer als de leefbaarheid in Overvecht optimaal bevorderd. Mocht dit door een tekortschietende rijksbijdrage, niet haalbaar zijn, dan zoeken we samen met bewoners naar een alternatief, waarbij de leefbaarheid voorop staat. De maximumsnelheid blijft maximaal 70km/u. De inrichting van de weg en de handhaving moeten hier passend bij zijn.