2 november 2022

Laat niemand op straat slapen

Raadslid Ilse Raaijmakers zet zich al jaren in voor ruimere opvang van daklozen, vooral in de winter en bij extreme weersomstandigheden. Zij schreef hier een open brief over, die vandaag door DUIC geplaatst werd. Open brief: ‘Met slapen op het Smakkelaarsveld is een humane ondergrens gepasseerd’ (duic.nl)

Slapen tussen de ratten

“Slapen tussen de ratten. Tussen het vuil en de troep. Letterlijk onder de brug. Dit beeld past niet bij een welvarend land als Nederland, maar toch gebeurde het onlangs op het Smakkelaarsveld. Dat is mensonterend en een mensenrechtenstad als Utrecht onwaardig. Het raakt ook een open zenuw van onze stad want het roept herinneringen op aan de ‘junkentunnel’. We willen niet terug naar ‘De Hel van Hoog Catharijne’. Dit mogen we in het hart van de stad niet laten gebeuren.

Arbeidsmigranten

Anders dan in de jaren negentig, gaat het hier niet om grote aantallen drugsverslaafden. De buitenslapers nu zijn voor een groot deel EU-arbeidsmigranten afkomstig uit Oost-Europa. Hun situatie is schrijnend. Deze week nog zei Nationaal Rapporteur Mensenhandel Conny Rijken dat ze stelselmatig uitgebuit, achtergesteld en gediscrimineerd worden. 

Arbeidsmigranten wonen en werken onder erbarmelijke omstandigheden, en als ze hun baan kwijt raken staan ze dubbel in de kou. Ze komen op straat te staan en hebben vervolgens meestal geen recht op daklozenopvang. Dit is al jaren bekend, maar toch verandert er nog weinig. De nood is hoog, maar het gevoel van urgentie lijkt te ontbreken. 

In Utrecht pleit de PvdA al jaren voor een plan van aanpak voor arbeidsmigranten. Het is te vaak een vergeten groep die meer aandacht verdient. De gemeente vond dat tot voor kort niet nodig, maar nu er landelijk een ‘Plan van Aanpak EU burgers’ is aangekondigd haakt gelukkig ook Utrecht aan. Ook in het Utrechtse coalitieakkoord staat dat deze groep extra aandacht verdient. 

Mensen voorop stellen in plaats van regels

Nu is het tijd om uit dat gevoel van urgentie ook acties te laten voortkomen. De seinen staan op groen. Wat de PvdA betreft zorgen we voor ruimere opvang, vooral in de winter, en betere ondersteuning bij problemen. In coronatijd hebben we als stad laten zien dat het kan: in een mum van tijd extra bedden beschikbaar stellen. Ieder mens in Nederland heeft recht op een dak boven zijn hoofd. Pas met een zekere slaapplek kun je werken aan herstel en het verbeteren van je situatie. Stel dus niet de regels, maar de mensen voorop. 

Dakloosheid is een groeiend probleem dat door de huidige energiecrisis waarschijnlijk nog groter wordt. Wat de PvdA betreft is met slapen op het Smakkelaarsveld een humane ondergrens gepasseerd. Utrecht kan niet op zichzelf het hele probleem van een doorgeschoten flexibele arbeidsmarkt en de uitbuiting van arbeidsmigranten aanpakken. Daarvoor is een stevige lobby bij het Rijk met andere grote steden nodig. Malafide uitzendbureaus en werkgevers moeten worden aangepakt. Maar de gemeente is wel verantwoordelijk voor huisvesting. Stop met kijken wat er allemaal niet mag en kan, maar kijk vooral naar wat er wél kan.”