PvdA vraagt om zeker en veilig werk in de platformeconomie
“In de toekomst komen er duizenden extra platformwerkers bij en daar is Utrecht onvoldoende op voorbereid. Het gaat dan niet meer alleen om de Deliveroo maaltijdbezorgers of de Uber-chauffeurs, maar het kan ook om vakkenvullers, bouwvakkers of loodgieters gaan. We moeten de platformeconomie in goede banen leiden als we al die mensen zekerheid van een fatsoenlijk bestaan willen geven”, zo stelt fractievoorzitter Rick van der Zweth.
Geen werknemersrechten
Vakkenvullers, callcentermedewerkers, bouwvakkers en loodgieters kunnen platformwerkers worden in de toekomst. Dit zegt ING-hoofdeconoom Marieke Blom, die verschillende scenario’s heeft onderzocht over de toename van het aantal zelfstandigen in Nederland door de platformeconomie. Haar verwachting is dat er tussen de 200.000 en 1.000.000 extra ‘zelfstandigen’ bij zullen komen.Op donderdag 21 februari spreekt Blom hier in Utrecht op de bijeenkomst over de toekomst van de platformeconomie en hoe die te reguleren.
De trend in de platformeconomie is dat online platforms iedere schijn van werkgeverschap proberen te voorkomen, om niet verantwoordelijk te zijn voor de platformwerkers die door hun apps aangestuurd worden. Op deze manier kunnen ze platformwerkers inzetten als zelfstandigen, worden cao’s ontweken, bouwen platformwerkers geen pensioen op en zijn ze niet verzekerd voor bedrijfsongevallen. Veel platforms wimpelen zo deze bedrijfsrisico’s af op de individuele platformwerker of op de samenleving.
Risico’s
Platforms die nu al in Utrecht actief zijn, zijn onder andere maaltijdbezorgplatform Deliveroo, taxi-app Uber of online-supermarkt PicNic. De platformwerkers bij die platforms lopen verschillende risico’s:
Het risico op onderbetaling en het mislopen van werknemersrechten. Recentelijk sprak de rechter zich uit dat de feitelijke aansturing van de maaltijdbezorgers door het platform Deliveroo gebeurde en dat de bezorgers recht hadden op een arbeidscontract en een cao. Ook de bezorgers van Picnic zouden recht kunnen hebben op de supermarkt cao.
Het risico op verkeersongelukken. De apps van Deliveroo en Uber zetten hun platformwerkers aan om verkeersrisico’s te nemen.
Zo zijn er al verschillende ernstige ongelukken in onze stad geweest. Reguliere taxi-chauffeurs uit de grote steden demonstreerden deze week in Den Haag omdat hun verzekeringspremies stijgen door de toegenomen verkeersrisico’s vanwege Uber.
Het risico op beroving tijdens het werk. Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam openbaarde dat platformwerkers in die stad vaker beroofd worden, omdat zij van de platforms waarmee zij werken contant geld moeten aannemen.
Vragen aan wethouder
De PvdA heeft hierover de volgende schriftelijke vragen gesteld.
- Kan het college beschrijven wat op dit moment ondernomen wordt rondom de platformeconomie en de gevolgen op het gebied van werkgelegenheid, werkzekerheid en verkeersveiligheid? Graag een toelichting hierop.
- Wat is het aantal te verwachten extra zelfstandigen die op de Utrechtse arbeidsmarkt komen door de platformeconomie? Kan aangegeven worden wat de verwachte ontwikkelingen zijn mbt andere beroepsgroepen en sectoren?
- Welke verdringingseffecten kunnen optreden in Utrecht door de groei van de platformeconomie? Wat doet de gemeente op dit moment al om deze effecten tot een minimum te beperken?
- In hoeverre moet Utrecht de komende jaren rekening houden met een toename van het aantal bijstandsgerechtigden door de groei van de platformeconomie? Kan hierbij worden toegelicht wat de gevolgen hiervan zijn?
- Is het bekend hoe vaak platformwerkers, zoals maaltijdbezorgers, in Utrecht beroofd worden en is dit toegenomen? Als deze informatie niet aanwezig is, kan aangeven worden hoe dit voortaan wel inzichtelijk te maken?
- Is het bekend hoe vaak platformwerkers betrokken zijn bij (ernstige) verkeersongelukken en onveilige situaties in het verkeer? Als deze informatie niet aanwezig is, kan aangeven worden hoe dit voortaan wel inzichtelijk te maken?
- Is de wethouder bereid om, na haar gesprek met PicNic, ook in gesprek te gaan met platforms zoals Uber en Deliveroo om de werknemersrechten, de verkeersveiligheid en de individuele veiligheid van platformwerkers in Utrecht te verbeteren?
- Is de wethouder het met de PvdA eens dat, gezien deze recente ontwikkelingen, het noodzakelijk is om op de genoemde terreinen beleid te ontwikkelen?
