“Zonder zekerheid geen vertrouwen in de toekomst”
Een mevrouw belt de Regiotaxi om naar huis te gaan. Die komt niet. De centrale gebeld. ‘We zijn onderweg mevrouw’. De taxi zal nooit komen. Met veel moeite en hulp van een kleinzoon komt mevrouw uiteindelijk thuis. Een echtpaar wil naar de crematie van hun buurvrouw. De taxi komt niet opdagen. Ze missen de crematie. Een mevrouw bestelt een taxi waar ook een scootermobiel in kan voor afspraak bij de tandarts. De taxi die komt is niet geschikt voor scootermobiel. Een nieuwe taxi gebeld. Die laat een uur op zich wachten.
Zo maar drie verhalen die zijn binnengekomen bij ons Meldpunt Regiotaxi. Ze staan symbool voor een veelvoud aan slechte ervaringen. Dat is ernstig. Reizigers met de Regiotaxi zijn veelal aangewezen op deze vervoersvorm voor hun mobiliteit. Een taxi die niet op komt dagen is voor deze mensen niet alleen ‘lastig’. Nee, het tast de zelfstandigheid, vrijheid en bestaanszekerheid van mensen aan. Waarom laten we dit gebeuren in een ons rijke land en in onze welvarende stad?
Het is natuurlijk goed dat het contract met de huidige vervoerder wordt ontbonden – de PvdA pleitte daar in september al voor. De opgave voor de toekomst is zeker te stellen dat de dienstverlening voor reizigers én de arbeidsvoorwaarden voor chauffeurs op orde zijn.Wethouder Van Hooijdonk erkende in de commissie overigens onze zorgen over de sociale functie in het openbaar vervoer en zegde een brief hierover toe; dank daarvoor.
Ik zei het ook in het debat over de Voorjaarsnota: de ongelijkheid in onze stad neemt toe. Utrecht is een stad van gescheiden werelden; veel meer dan we denken. Dat geldt niet alleen voor het onderwerp mobiliteit, zoals bij de Regiotaxi, maar op tal van terreinen. Denk aan het onderwijs, de woningmarkt, de arbeidsmarkt, het gevoel van veiligheid en de participatiemogelijkheden. Hoe zorgen we ervoor dat Utrecht een stad wordt waarvan iedereen kan genieten? Waarin de bestaanszekerheid voor iedereen gegarandeerd is. Waarin iedereen zichzelf kan ontwikkelen en kan genieten en van rijke culturele en sociale leven dat onze stad kent. Omdat iedereen recht heeft op Utrecht.
Dit is de opgave waar de PvdA de afgelopen vier jaar steeds voor heeft geknokt. Dit ook is de opgave die het college en de coalitie de afgelopen vier jaar te veel hebben laten liggen, ook nu het financieel en economisch stukken beter gaat dan in 2014. Dat is een teleurstellende conclusie. Het beleid van het net aangetreden kabinet helpt helaas ook niet mee. Arbeidsgehandicapten onder het minimumloon laten werken en de dividendbelasting voor het grootkapitaal afschaffen…bizarre keuzes die de bestaanszekerheid van velen ondermijnen en het vertrouwen in de overheid opnieuw een knauw geven. Zoals Lodewijk Asscher het zei: zonder zekerheid geen vertrouwen in de toekomst.
De PvdA doet ook dit jaar weer concrete voorstellen om onze stad sterker en socialer te maken. Om alle Utrechters perspectief en zekerheid te bieden. Ook bij deze laatste begroting van dit college dienen we vol trots een tegenvoorstel in. Een investeringsagenda voor Utrecht op het gebied van bijvoorbeeld sport, cultuur, welzijn, armoedebestrijding en werkgelegenheid.
Wonen
Zekerheid is een fatsoenlijke woning tegen een betaalbare prijs. We willen dat ook mensen met weinig geld in onze stad kunnen wonen. In 2018 worden volgens de begroting 3400 nieuwe woningen gebouwd. Vierhonderd daarvan zijn sociale huurwoningen. Dat is nog geen 12 procent! Bij de Voorjaarsnota sprak het college nog over 35% voor de komende jaren. Ondanks alle mooie woorden van wethouder Jansen blijft het tekort aan betaalbare woningen schrikbarend. Voorstellen van de PvdA om bij nieuwbouwprojecten een minimumpercentage sociale woningbouw af te spreken worden consequent ontraden met de dooddoener: ‘we doen niet meer aan percentages’. Zeker als er ook nog massaal sociale huurwoningen worden verkocht. We willen dat gezinnen in onze stad blijven wonen, in plaats van haar ontvluchten. De cijfers van het CBS van deze week zijn verontrustend. In Utrecht vertrekt 34% van de gezinnen binnen vier jaar na geboorte van het eerste kind de stad.
In Amsterdam is onlangs de afspraak gemaakt dat van de nieuwbouw 40% sociale huur moet zijn, 40% middeldure huur of koop en 20% dure huur of koop. In Utrecht is er ook alle aanleiding voor zo’n voorstel. Daarom een motie.
Werken
Bestaanszekerheid is een behoorlijk loon voor de verrichte arbeid, bescherming tegen risico’s als gevolg van ziekte, werkloosheid en ouderdom, het hoofd ook boven water kunnen houden als je geen werk hebt. Ook deze vormen van bestaanszekerheid staan onder druk. Uit de recente Arbeidsmarktmonitor bleek dat voor de grote groep mensen met een middelbare opleiding de werkgelegenheid afneemt. De laagste werkloosheid van Nederland, u kent die doelstelling van het college nog wel. We staan nu op plaats 325 van de 388 gemeenten, het doel voor 2021 is de top-300… Het college gelooft er zelf dus ook niet meer in. Wethouder Kreijkamp vond dat in de commissie de 3,7 baan die dankzij het Lokaal Economisch Fonds (LEF) tot nu toe mogelijk is gemaakt, belachelijk werd gemaakt. Feit is dat er heel veel subsidie is gepompt in een instrument waarvan de uitkomsten tot nu toe tegenvallen. En dat het college het geld niet primair wil inzetten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, blijft een gemiste kans. De gemeente kan zelf veel meer doen om voor deze doelgroep meer werk te realiseren. Tot twee keer toe nam de raad een PvdA-motie aan om bij de verbetering van de openbare ruimte in Kanaleneiland en Overvecht meer banen en stageplaatsen te realiseren. Wanneer gaat dit nu eindelijk gebeuren?
Via het bedrijf Flextensie worden uitkeringsgerechtigden aan het werk gezet bij bedrijven. Ze doen regulier werk, maar zonder loon en krijgen slechts een ‘bonus’ van € 2 per uur. Wij willen dat het college het contract opzegt en dienen hiervoor een motie in.
De gemeente kan zelf het goede voorbeeld geven en meer zekerheid bieden aan haar eigen werknemers. Daarom moet het fenomeen ‘payrolling’ aan banden worden gelegd. Ook onze gemeenteambtenaren verdienen meer zekerheid. Hierop komen we binnenkort terug. En hoe staat het met voornemen van de gemeente om meer mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen?
Jeugdwerkloosheid is een hardnekkig probleem. De actieplannen jeugdwerkloosheid werpen langzaam hun vruchten af, maar de aanpak moet er een zijn van lange adem. We hebben al eerder voorstellen gedaan het actieplan jeugdwerkloosheid met gemeentelijk geld voort te zetten. Het college stopt er nu helemaal mee. Daarom opnieuw een amendement.
Als zekerheden ergens worden weggeslagen, dan is het wel in geval van armoede en schulden. Duizenden Utrechters kampen met problematische schulden. Het college wil de aanpak vroegsignalering bij schulden – er direct op af na een beginnende huurachterstand – uitbreiden naar de hele stad. Maar het maakt niet duidelijk hoe en wanneer die uitbreiding vorm krijgt. Vandaar een motie.
Zorg
We zijn trots op de medewerkers van onze buurtteams. Ze doen ontzettend belangrijk werk en worden gelukkig steeds meer gevonden. Maar ze moeten wel in staat worden gesteld hun werk goed te doen –het takenpakket is steeds verder uitgebreid – en Utrechters snel en adequaat te helpen. Daarom investeren we in onze tegenbegroting structureel in de buurtteams. Bestaanszekerheid is zeker kunnen zijn van goede en toegankelijke zorg indien nodig. Met name bij de zorg voor de jeugd staat ook deze zekerheid steeds meer onder druk. Neem het voorbeeld waarover collega Bouchra Dibi onlangs aan de bel trok: een jongen van 17 met gedragsproblemen kreeg geen hulp van een zorginstelling met als letterlijke uitleg: ‘het potje met geld is op’. Het werd snel recht gezet, maar het feit dat het gebeurt, is al bedenkelijk genoeg.Het college rapporteert in de tweede bestuursrapportage alweer een tekort op de jeugdzorg van € 1,5 mln. na de € 4,6 mln. uit de Voorjaarsnota. Niets wijst erop dat het volgend jaar anders zal zijn. Het college lijkt geen duurzame strategie te hebben om deze tekorten op te vangen. Het decentralisatiefonds, juist voor dit soort knelpunten bedoeld, is om zeep geholpen. Daarom een motie duurzame financiering jeugdzorg.
Samen Leven
Ik benoemde het in het debat over de Voorjaarsnota als misschien wel de belangrijkste opgave voor de komende jaren: Hoe kunnen we zorgen voor een samenleving waar we ook echt samen leven, hoe verschillend we ook zijn? En wat kan de overheid doen omdat te bevorderen? Hoe kan het grote onrecht van discriminatie ook in onze stad zo hardnekkig blijven doorwoekeren?We zullen actief moeten investeren in samen leven. Een van de instrumenten daarbij is een goede inburgering van vluchtelingen in onze stad. De gemeente moet wat de PvdA betreft maximaal de regie nemen. Daarom een motie hierover.
Een van de grootste ergernissen van bewoners vormt de afvalinzameling. Klachten over volle containers en zwerfafval zijn aan de orde van de dag. Ook mensen die slecht ter been zijn of bijvoorbeeld een beperking hebben moeten mee kunnen doen aan het nieuwe inzamelen. Wij dienen een motie in.
Cultuur is van groot belang voor de samenhang en de binding in de stad. En natuurlijk voor de ontplooiing en ontwikkeling van onze inwoners. De PvdA wil een bloeiend cultureel leven in de hele stad en alle inwoners, juist ook mensen die van nature niet of nauwelijks met cultuur in aanraking komen. In de begroting valt op dat het college wel erg bescheiden ambities hanteert voor het percentage Utrechters dat tevreden is over het cultureel aanbod op wijkniveau, namelijk meer dan 45%. Daarom een motie.
Het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) vervult een belangrijke rol in het aanbod van amateurkunsteducatie voor jong en oud. We hebben inmiddels drie onderzoeksrapporten die uitwijzen dat de huidige subsidie niet voldoende is om de activiteiten van het UCK duurzaam te waarborgen. Toch komt de wethouder ook nu niet verder dan een incidenteel doekje voor het bloeden. De laatste brief van het college biedt iets meer ruimte dan de vorige, maar het eigen vermogen blijft ook bij die ‘oplossing’ negatief. Wethouder Kreijkamp gaat het UCK nu meenemen in de sectoranalyse cultuureducatie. Ik vraag hem de aanvullende onderzoeksvragen over het UCK toe te zenden aan de raad. De PvdA investeert in de tegenbegroting structureel in de activiteiten van het UCK.
Samen leven betekent soms ook samen terugkijken op ons verleden. Dat kent prachtige momenten, maar heeft helaas ook duistere kanten. Dan heb ik het voorbeeld over de slavernij. Ik dank wethouder Diepeveen voor zijn toezegging de mogelijkheden van een slavernijmonument in Utrecht te gaan onderzoekenUtrecht is een prachtige stad. Laten we ervoor zorgen dat alle inwoners in alle buurten trots kunnen zijn op hun stad. Zeker kunnen zijn van een fatsoenlijk en veilig bestaan in een leefbare en gezonde omgeving. Laten we ervoor zorgen dat iedereen kan genieten van onze stad. Iedereen heeft ten slotte recht op Utrecht.
De PvdA heeft hier de afgelopen vier jaar hard voor geknokt. Vanuit de oppositiebankje –voor het eerst in onze geschiedenis. Inderdaad, een unieke ervaring! Met onze sociaal-democratische idealen als voortdurende drijfveer. We blijven dit uiteraard ook de komende maanden nog vol vuur doen.
En op 21 maart 2018…dan zijn gelukkig de kiezers weer aan zet.
Bekijk hier het financieel kader: Tegenbegroting 2018 PvdA Utrecht (door Erwin Derks)
Lees hier de toelichting: Tegenbegroting 2018 PvdA Utrecht toelichting (door Meike Manders)
