Wil Velders-Vlasblom, powervrouw

bijdrage van Hester Assen uitgesproken tijdens het In Memoriam in de raad van 21 februari 2019

Beste allemaal, familie en vrienden van Wil,

Ik kende Wil persoonlijk niet goed. Zeker na alle herinneringen aan Wil die anderen met mij gedeeld hebben, voelt dat als een gemis. Helaas hebben onze wegen elkaar net niet echt gekruist. Toch mag ik hier vanavond iets zeggen over wat Wil betekend heeft. Want dat heeft ze, iets betekend. Voor onze stad. Voor de buurthuizen en ouderen, voor mensen die het niet breed hadden. Toen ze raadslid en wethouder was, en daarna. Voor de Partij van de Arbeid. Voor de sociaal democratie, want dat was Wil, in hart en nieren, een sociaal democraat. ‘Dieprood, mooi rood’. De rode roos op haar rouwkaart is daar de stille getuige van.

Ik wil het vooral hebben over wat Wil betekende voor vrouwen. Binnen de PvdA maar net zo goed daarbuiten. Wil heeft voor zoveel vrouwen betekenis gehad dat zelfs de term powervrouw de lading niet dekt.

Powervrouw slaat in ieder geval wel op hoe ze communiceerde: duidelijk en direct, geen zachte heelmeester, maar recht voor zijn raap. En als ze haar communicatie achteraf zelf beoordeelde als ‘te fel’ bood ze daar haar excuses voor aan. In haar jaren als wethouder kon ze natuurlijk niet iedereen tevreden stellen en werd er vaak stevig onderhandeld. Wil wordt geroemd om de wijze waarop ze dat deed. Een bijzonder talent waarmee ze vriend en vijand voor zich won. Een citaat: “ Ze kon geweldig prettig (politieke) conflicten uitvechten, vanuit haar hart en overtuiging”.

Wil was een stevige tante, letterlijk en figuurlijk, zo werd vaak gememoreerd tijdens het afscheid van Wil. Alles aan Wil straalde uit dat je niet om haar heen kon en ook wanneer ze niet op de voorgrond trad was haar aanwezigheid voelbaar. Als steun voor politieke vrienden die voor een vol congres moesten speechen, of een ALV toe moesten spreken. Ze was voor velen een steun, vaak door haar aanwezigheid, in het rood, op de voorste rij. Maar ze liet het non-verbaal ook goed merken als iemand in haar ogen een misser maakte.

Dat Wil streed voor de vrouwenzaak betekende niet dat ze vrouwen bevoordeelde. Integendeel, zo krijg ik de indruk. Ze wilde dat vrouwen hun positie claimden. Ze wond er geen doekjes om als je je als vrouw de kaas van het brood liet eten. Het lijkt alsof Wil absoluut wilde voorkomen dat het beeld ontstond dat het voor vrouwen een gunst (van een man) was als de vrouw achter het stuur plaatsnam. Het lijkt alsof je juist als vrouw moest laten zien dat je er zat vanwege jouw kwaliteit en ervaring, en alleen daarom.

De foto van Wil als eerste en enige vrouwelijke wethouder in 1974 voelt als een ander tijdperk. Vandaag hebben we in Utrecht een college waar 3 van de 7 wethouders vrouw is, met een vrouwelijke griffier en vrouwelijke gemeentesecretaris.  Van de 45 raadsleden zijn er 20 vrouw. En omdat lang nog niet overal zo veel vrouwen deel uitmaken van de lokale en landelijke  politiek zijn een aantal jaar terug meerdere initiatieven gestart om dit te bevorderen.

Wil was een  enorme voorstander van nieuwe generaties vrouwen die zich voor emancipatie en voor elkaar inzetten. Zoals zij zich zelf inzette voor die nieuwe lichting jonge vrouwen. Nooit had zij de houding dat ze het beter wist, dat de echte strijd door haar gestreden was, of dat ze neerkeek op meer nieuwerwets feminisme. Dit betekent zoveel als dat je gewoon op pumps en in de make-up feminist mag zijn, iets waar niet iedereen het altijd mee eens was. Wil stimuleerde, ze motiveerde en wordt geroemd om haar humor in wat ze als een serieuze strijd beschouwde. Zo beschrijft Women Inc haar: “Jij maakte de weg vrij voor zoveel vrouwen. Zo luchtig als jij de urgentie van de vrouwenzaak wist te brengen, zo serieus was je over de noodzaak wat er veranderen moest in de wereld.” Als voorzitter van het Bornfonds ontwikkelde Wil Women Inc tot wat ze nu zijn.

Wil was een feminist en activist. Zo zei ze nog niet lang geleden in een interview over haar kleinkinderen: “Die zullen zeggen: mijn oma is een activist. En ach, ze hebben gelijk.” Behalve feminist en activist was Wil ook iemand die hield van gezelligheid en daar aan bijdroeg, in haar familie en daarbuiten. Van de blauwe knoop was ze zeker niet.

Graag had ik nog met Wil gedeeld hoe ik de Utrechtse PvdA en deze gemeenteraad nu meemaak. Beide zijn dit plekken waar ik ervaar dat we elkaar als vrouwen steunen. Waar we met elkaar meedenken over het combineren van een baan, een gezin, sociaal leven en raadswerk. Waar we op ambities niet reageren met: ‘Zou je dat nou wel doen?’ Waar je mag zeggen dat je feminist bent. Iets waar ik zelf overigens weinig mee op had, nog niet eens zo heel lang geleden. Tot ik ontdekte dat het niets meer of minder betekent dan dat mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn en gelijk rechten hebben. Het is dankzij vrouwen als Wil dat feminisme niet alleen serieus maar ook luchtig en vrolijk is en absoluut niet gericht tegen de man.

Dat ik dit zo ervaar, hoe deze raad er nu uit ziet, hoe dit college er nu uit ziet, dat betekent dat er sinds Wils aantreden als wethouder veel veranderd en bereikt is. En nu wil ik dat wat er bereikt is natuurlijk niet allemaal alleen op het conto van Wil plaatsen, maar een forse bijdrage daaraan, die heeft ze zeker geleverd. Voor dat wat Wil bereikt heeft ben ik haar heel dankbaar. En het mooie is, dat ik inmiddels ook het gevoel heb dat ik haar wel ken.