Debat over corona aanpak in Utrecht: solidair zijn in deze zware tijden

De Utrechtse gemeenteraad voerde vandaag een debat over de aanpak van het coronavirus in de stad. Rick van der Zweth voerde namens de PvdA het woord. 

Het gaat niet goed met de ontwikkeling van het coronavirus in onze stad. Het aantal besmettingen loopt te snel op en helaas zijn daarom weer zeer vergaande maatregelen nodig. 

Situatie is weer veranderd 

Het gaat zo snel dat de situatie sinds het aanvragen van het debat een week geleden totaal is veranderd. Van der Zweth: “Een week geleden vroegen we een debat aan  over een steeds meer regionale aanpak met vaak lokale maatregelen. Inmiddels is landelijk de regie teruggepakt en moeten wij onze vrijheden weer vergaand inperken”. 

Zware tijden 

Komende weken zal een zware tijd worden voor veel Utrechters. Mensen die zich zorgen maken om hun eigen gezondheid of die van hun naasten, ouderen die geen bezoek meer kunnen ontvangen en jongeren die het sociale leven op een laag pitje moeten zetten. Zeker met de vele maanden van crisis die achter ons liggen, komt er nu weer een zware periode aan. 

Niemand door het ijs 

Juist nu moeten we solidair zijn. Dat vraagt weer die overheid die ervoor zorgt dat niemand door het ijs zakt. Er zal meer nodig zijn dan we afgelopen maanden dachten. Wat gaat de gemeente doen dat we er weer staan voor de mensen en organisaties die onze steun komende tijd nodig gaan hebben? Hoe voorkomen we dat minima in de problemen komen, dat ouderen vereenzamen of dat er kinderen in onveilige thuissituaties terecht komen? Maar ook dat culturele instellingen omvallen nu het aantal bezoekers weer beperkt gaat worden? Net als in maart en april moet weer alles op alles worden gezet om leed te voorkomen. Hiervoor kijken wij naar het college. 

Draaiboek nodig

Voor de zomer vroegen wij hoe Utrecht voorbereid is voor een tweede golf. De ‘quick scan’ die wij vorige week ontvingen ging vooral over de geleerde lessen van afgelopen periode. Het geeft de indruk dat er geen draaiboek klaar lag toen de crisis weer toesloeg. Dat is wel nodig, we moeten echt beter voorbereid zijn. 

Fysieke maatregelen 

Als de situatie verandert is het belangrijk dat de gemeente snel fysieke maatregelen treft. Het is goed dat het college het voetgangersgebied aanpast. Nu het voor een langere periode nodig zal zijn, is het van belang bewoners, ondernemers en anderen hier goed bij te betrekken. Wij blijven echter kritisch. Hoe kan het dat de gemeente voor zaterdag 19 september wel de oproep deed niet naar de Binnenstad te komen maar geen extra maatregelen neemt als meer éénrichtingsverkeer, sluizen en bewegwijzering? De cirkels in parken, die goed werken, zijn bijvoorbeeld in het Griftpark voor een periode verdwenen. Waarom? Daarmee gaf de gemeente het signaal af dat de urgentie weg is. 

Venstertijden 

Dat geldt ook voor de venstertijden die werden aangekondigd na de persconferentie van 18 maart. Deze komen er nu toch weer niet. Kwetsbare inwoners zullen zich beperken gezien het risico van het virus, ook als er voldoende maatregelen op locaties zijn genomen. Venstertijden blijven wenselijk en daarom dient de PvdA een motie in om dit in elk geval in overheidsgebouwen zoals het Stadskantoor, Centrum voor Jeugd en Gezin en zwembaden te realiseren.

Heldere communicatie 

Ook zijn wij kritisch over de communicatie. Juist bij lokale maatregelen is dit van groot belang want de burgemeester heeft minder automatisch een groot bereik dan de premier. Rutte verwees vrijdag de 18e in zijn persconferentie naar de lokale omroep om 20:00 waar men vervolgens overschakelde naar een niet-werkende stream van RTV Utrecht. Daarmee is een belangrijke kans om mensen te informeren gemist. Dat mag niet gebeuren bij een nationale crisis zoals deze. Wij willen weten hoe het college dit voortaan gaat voorkomen. 

Testcapaciteit 

De testcapaciteit schiet ook in Utrecht tekort. Van der Zweth: “Mensen worden verwezen naar plekken van Vianen tot Zwaag! Wat wordt er lokaal gedaan om meer personeel aan te trekken? Idem voor het bron- en contactonderzoek. De vacatures daarvoor bieden een loon van nog geen €10 per uur. Niemand kan daarvan rondkomen in een stad als Utrecht en het straalt nul urgentie uit. Wat gaat het college doen om deze personeelstekorten in te lopen? Kunnen we Utrechtse werkzoekenden inzetten om de GGD te helpen? Maken we thuistesten, juist voor mensen die wat kwetsbaarder zijn, ook echt mogelijk? Dit moet voorkomen dat mensen het anders maar laten zitten”. 

Democratie 

We leven in een ongewone tijd. De noodverordening is al maanden van kracht. Dat zet druk op het democratisch proces en op hoe wij als raad onze rol kunnen vervullen. Wij kunnen als Utrecht nog de voorzitter van de veiligheidsregio aanspreken, maar de andere gemeentes in de VRU kunnen dat niet. Het kabinet is bovendien voornemens, als landelijke regie niet meer noodzakelijk is, regionaal en lokaal maatregelen te nemen. De raad moet daar een sterke positie innemen. Met een motie wil Van der Zweth bereiken dat de gemeenteraad van te voren of in elk geval zo snel mogelijk betrokken wordt bij de uitvoering van lokale maatregelen.

Van der Zweth: “Als afsluiting wil ik hier nogmaals de mensen bedanken die Utrecht gezond en veilig houden. Mogelijk moeten wij komende maanden weer een groot beroep op hen doen. Wij zijn ervan overtuigd dat we er ons samen doorheen slaan”.