30 mei 2016

Etnisch Profileren. Not In My Backyard (#NIMBY)

Zanger Typhoon laat zojuist via Twitter, Facebook en LinkedIn weten op basis van zijn uiterlijk door de politie aan de kant te zijn gezet. Zijn mooie auto ‘matchte’ namelijk niet met zijn huidskleur. Helaas horen we vaker dat agenten burgers afrekenen op basis van uiterlijk, en niet op basis van hun gedrag. Sommige mensen worden zelfs meerdere keren op een dag staande gehouden zonder dat ze ook maar iets hebben misdaan.

Een overheid die mensen zoals Typhoon afrekent op basis van hun huiskleur, dat kan niet! De PvdA Utrecht zegt: Not in My Backyard (#nimby). Wij zetten ons ervoor in om etnisch profileren binnen Utrecht een halt toe roepen en roepen gemeenten in het land op hetzelfde te doen. Wij steunen het Maatschappelijk Akoord #Onderhuids en de landelijke motie van de Jonge Socialisten voor het PvdA congres, waarmee we de Tweede Kamer en de regering oproepen om  concrete maatregelen tegen etnisch profileren te nemen.

Vooroordelen

In Nederland zou het niet uit moeten maken wie of wat je bent. Discriminatie en uitsluiting op basis van je uiterlijk is volgens onze grondwet verboden. Maar in de praktijk komt discriminatie toch nog vaak voor, ook bij de politie. Dat agenten grote (en helaas broodnodige) bevoegdheden hebben om (zware) criminaliteit tegen te gaan is goed, maar daar staat wel tegenover dat agenten correct handelen op basis van de juiste uitgangspunten en niet op basis van vooroordelen.

Kanarie in de Kolenmijn

Politiecontrole op basis van uiterlijk is niet juist, niet nodig en niet effectief. Het kan zelfs bijdragen aan grote maatschappelijke onvrede en zelfs radicalisering. De politie zelf is bovendien uiteindelijk de grootste dupe van die maatschappelijke onvrede.

De politieagent is als het ware de kanarie in de kolenmijn. Hij of zij ervaart de gevolgen van structurele problemen rondom armoede, discriminatie, extremisme en radicalisering en het sluiten van een jeugdhonk in een wijk vaak als eerste. Daarom heeft ook de politie er alle belang bij om onbewust racisme en etnisch profileren tegen te gaan.

Geen woorden maar daden

De oplossing voor dit probleem is vrij simpel, maar het invoeren van de benodigde maatregelen vereist politieke moed. In het Verenigd Koninkrijk, Spanje en enkele andere landen moet een politieagent aangeven waarom hij iemand staande houdt. De data die wordt ingevuld in zo’n ‘stop-app’ of stopformulier wordt ook bewaard. Hiermee geeft de agent zich als het ware ter plekke rekenschap van de eigen vooroordelen. Bovendien zorgt het er niet alleen voor dat de burger beschermd wordt tegen etnisch profileren, maar beschermt het ook de politieagent tegen valse beschuldigingen.

Deze methode is bewezen effectief in het verminderen van etnisch profileren. Bovendien kost het slechts een paar seconden en levert het  – zo blijkt uit het Verenigd Koninkrijk – grote tijdswinst en kostenbesparing op. Dat moeten wij ook in Nederland willen. Daarom zullen wij als PvdA Utrecht pleiten voor het invoeren van de stop-app en het stop-formulier, zodat etnisch profileren in onze stad teruggedrongen wordt en Utrecht een stad wordt waar we ons allemaal veilig en thuis voelen.